De Historische Vereniging Norch brengt het verleden van Norg dichterbij
Opgericht 1997
“Het fotoalbum uit het ouderlijk huis heeft nu iets geheimzinnigs gekregen, want er staan allerlei mensen in die ik niet ken – en waar moet ik opheldering vragen? Wie is dat droeve meisje met het hoge kapsel en die ingeregen wespentaille? Wat werd er van het zeer geïmponeerde jongetje dat zich anno 1921 op de kermis liet fotograferen in een auto van karton? En waar ligt die dikke man met die dekselse knevel en de kolbak thans begraven? "
* citaat uit "Mijn moeder had gelijk" van Simon Carmiggelt
Wie geeft foto’s betekenis? Wie zorgt voor opheldering? Bij wie kan ik navraag doen? Vragen over het verleden houden ons regelmatig bezig.
De Historische Vereniging Norch, opgericht op 25 november 1997, probeert het verleden weer een gezicht te geven
Zij houdt zich bezig met de historie van de gemeente Norg totdat deze bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1998 samen met de ge-meenten Peize en Roden opging in de nieuwe gemeente Noordenveld.
De vereniging telt momenteel ongeveer 600 leden
Het doel van onze vereniging:
In de statuten is beschreven dat de Vereniging de belangstelling voor en onder-zoek van de geschiedenis van Norg wil stimuleren door middel van:
* toegankelijk maken van bestaande publicaties.
* verzamelen en toegankelijk maken van bronnen zoals akten, brieven, foto's, kaarten, e.d.
* uitwisselen van niet gepubliceerde gegevens.
* verrichten van (deel)onderzoek.
* bevorderen van publicatie van onderzoek.
* verduidelijken van de stoffelijke sporen van de geschiedenis van Norg in bouw en landbouw.
* alle andere geoorloofde middelen die aan het doel bevorderlijk zijn.
Op deze pagina staan de rubrieken: "Even bijpraten" en "Hoe het was en hoe het is"
"Even bijpraten"
Op zoek naar:
Onze vereniging is op zoek naar foto’s gemaakt tijdens een kermis op de Kerkbrink. Ook zijn we op zoek naar foto’s van een of meerdere evenementen tijdens de zogenaamde VVV weken op de Kerkbrink. Laat het ons svp even weten. U hoeft de foto’s niet af te staan. We komen graag even langs om ze te scannen. Voor meer informatie (of nog meer foto’s) kunt u contact op nemen met Bert Venema
( tel. 06-29233765 of een berichtje naar lvenemanorg@home.nl ) mag ook.
Tussen Kunst en Kitsch
Kunst en Kitsch bij de Historische Vereniging Norch.
Op donderdag 25 september kunnen de leden van de Historische Vereniging Norch hun kunstvoorwerpen laten beoordelen en taxeren. In tegenstelling tot andere bijeenkomsten is deze avond alleen bedoeld voor de leden en wordt gehouden bij Zalencentrum Zwaneveld in Norg en begint om 19.30 uur.
Voor deze avond is Erik Jan Boerma van Boerma’s Antiekhoeve Uithuizen uitgenodigd om de door de leden van de Historische Vereniging Norg meegenomen Kunstvoorwerpen, antiek, curiosa en andere oude mooie dingen en gebruiksvoorwerpen te beoordelen en te taxeren.
In 1970 is Johan Boerma begonnen met Boerma’s Antiekhoeve en is zijn zoon Erik Jan Boerma van kleins af aan opgegroeid in de wereld van antiek en heeft in 2002 de antiekzaak overgenomen. Door de jaren heen heeft hij veel kennis opgedaan in deze branche en heeft als taxateur meegewerkt aan verschillende televisieprogramma’s.
Na een korte inleiding gaat de heer Boerma de meegebrachte voorwerpen bespreken waarbij een wisselwerking met de inbrengers tot leuke verhalen kunnen leiden. De kans dat er een onbekende Rembrandt of Van Gogh wordt gepresenteerd is zeer waarschijnlijk erg klein. Desondanks gaat de Historische Vereniging Norch er van uit dat ze verrast wordt met interessante en bijzondere stukken.
Canadezen bedanken de inwoners van Norg.
Afgelopen vrijdag 2 mei heeft een afvaardiging van het Royal Westminster Regiment uit Canada Norg bezocht.
In het kader van 80 jaar bevrijding bezoekt het Regiment een aantal plaatsen in Europa waar hun manschappen in WOII hebben gevochten en velen van hen hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid.
Eerst werd Farmsum in de provincie Groningen bezocht, hier hebben in de laatste dagen van de oorlog nog hevige gevechten plaatsgevonden, waarbij een groot aantal Canadese soldaten zijn gesneuveld. Hierna werd Norg bezocht. In Norg hebben geen gevechten plaatsgevonden waarbij soldaten van het regiment zijn gesneuveld, maar na de oorlog zijn hier militairen ingekwartierd bij particulieren. Dit was nodig om de rechtsorde en voedselvoorziening weer op gang te krijgen en verder was het voor deze soldaten wachten op het moment dat ze weer konden terugkeren naar Canada. De inkwartiering heeft geduurd van begin mei 1945 tot eind november 1945. Om hun dankbaarheid aan de Norger bevolking te tonen werd dit bezoek al ruim een jaar geleden gemeld bij de gemeente Noordenveld, waarop deze de werkgroep 40 – 45 van de Historische Vereniging Norch, Geertje Brink, Halbe Hageman en Germ Geersing, heeft gevraagd om dit gezamenlijk op te pakken.
Vrijdagmiddag kwam het Royal Westminster Regiment in Norg aan, waar zij op de begraafplaats bloemen hebben gelegd bij het graf van de Canadese vliegenier die hier begraven ligt. Aansluitend is er op de kerkbrink een krans gelegd bij het monument, waarna 2 minuten stilte in acht is genomen en het Wilhelmus en het Canadese volkslied zijn gespeeld.
In het kerk werd een kleine plechtigheid gehouden waarbij de commandant van het regiment zijn dank uitsprak voor de wijze waarop de leden van het Royal Westminster Regiment gedurende de maanden in 1945 zijn opgevangen in Norg.
Uit het opvangen van de militairen zijn blijvende vriendschappen ontstaan. Hierna hebben de militairen de door werkgroep ingerichte tentoonstelling bekeken. Na afloop is er in het voormalig hoofdkwartier, Hotel Karsten, nog wat gedronken en nagepraat.
De komende dagen zal het regiment nog de Canadese begraafplaats in Holten bezoeken en ook deelnemen aan de bevrijdingsfestiviteiten op
5 mei in Wageningen.
BT
24 april laatste thema avond van het winterseizoen 2025 met een lezing ‘Reis door de nacht’
Reis door de nacht, lezing over verzetsman Anne de Vries
Op donderdag 24 april werd de laatste thema-avond van het winterseizoen 2024/2025 van de Historisch Vereniging Norch gehouden. Gerben Dijkstra uit Beilen nam de ongeveer 50 toehoorders in Zalencentrum Zwaneveld in Norg mee op de ‘Reis door de nacht’. Het boek ‘Reis door de nacht’ is geschreven door de bekende schrijver Anne de Vries. Op de vraag van voorzitter Bert Venema wie het boek hebben gelezen kwam veel respons uit de zaal. Het boek speelt zich af in de oorlog 40-45. Dijkstra vertelde op een boeiende wijze hoe Anne de Vries zijn aantekeningen, die hij in de oorlogsjaren had gemaakt, heeft gebruikt voor dit boek. De tekenaar Tjeerd Bottema heeft voor dat boek verschillende treffende illustraties gemaakt.
Het verhaal van collaborateur Geesje Bleeker liep als een rode draad door het verhaal van Dijkstra. Geesje Bleeker werd na de oorlog tot de doodstraf veroordeeld, en kreeg later gratie, de doodstraf werd omgezet in een levenslange gevangenisstraf. In 1960 werd zij vrijgelaten en woonde jarenlang in Rotterdam. Dijkstra heeft haar in 1997 geïnterviewd, en met haar toestemming haar dossier bij de Bijzondere Rechtspleging ingezien. Op basis hiervan heeft hij het boek ‘Ik pleegde geen verraad om het verraad’ geschreven, die pas na haar overlijden in 2011 mocht worden gepubliceerd.
Met de vele foto’s en citaten wist Dijkstra de aanwezigen te boeien met het verhaal over het verzet in Drenthe en Groningen.
HW
Norg herdenkt
kranslegging bij de Margarethakerk ter herdenking aan de Franse parachutisten
bron: foto "Dit is Norg"
bron: "foto "Dit is Norg"
bron: foto"Dit is Norg"
Leerlingen van Basisschool De Hekakker verzorgen ieder jaar de herdenking bij het monument aan Bonhagen
Zondag 13 april, opening tentoonstelling Canadezen in Norg
Onze nominatie voor de DHV prijs eindigde in "brons"
Marcel Zantingh wint DHV-prijs, De Vlinderprinses favoriet bij publiek
Schrijver Marcel Zantingh is de winnaar van de prestigieuze DHV-prijs van de Drentse Historische Vereniging. Zijn boek Mensenjacht kreeg van de jury de voorkeur boven het boek Norg door de eeuwen heen van de Historische Vereniging Norg en De Vlinderprinses van Stichting Ter Klinke.
In een live uitzending van het programma Drenthe Toen maakte juryvoorzitter, en burgemeester van Noordenveld, Klaas Smid de winnaar bekend. Zantingh wint naast de DHV-prijs een bedrag van duizend euro.
Locatietheaterprogramma De Vlinderprinses kreeg de meeste stemmen van het publiek. Stichting Ter Klinke mocht een kunstwerk in ontvangst nemen.
Mensenjacht
Geboren Aaldenaar en historicus Marcel Zantingh deed voor zijn boek Mensenjacht jarenlang onderzoek naar de organisatie van de Sicherheitspolizei (Sipo) in Drenthe tijdens de Tweede Wereldoorlog. Waar de Sicherheitsdienst (SD) de politie inlichtingendienst was, maakt de Sipo jacht over mensen in het verzet.
In 400 pagina's geeft Zantingh het omvangrijkste overzicht van de acties van de Duitse Sicherheitspolizei in Drenthe tot nog toe. Daarbij vielen zeker 145 doden. De Sipo was een organisatie die zich schuldig maakte aan het doodschieten van mensen en aan mishandelingen. Daar was niet veel voor nodig, een vermoeden van anti-Duits sentiment of deelname aan een verzetsorganisatie was voldoende. Opvallend genoeg bestonden de agenten uit Nederlanders. Mannen uit het westen van het land, maar ook zeer beruchte figuren uit de omgeving.
De Vlinderprinses
Theaterstuk De Vlinderprinses draait om de archeologische vondst van de restanten van een vrouw die in waarschijnlijk de zesde eeuw begraven werd bij Zweeloo. Bij het lichaam werden veel sieraden en een vergulde mantelspeld in de vorm van een vlinder gevonden, net als de resten van zes paarden. Dit moet een belangrijke vrouw zijn geweest, is het vermoeden.
In de Drentstalige voorstelling komen vele historische zaken samen. De archeologische vondst van de prinses van Zweeloo, de Tweede Wereldoorlog die nog niet lang achter de rug is, zigeuners die naar de streek komen en de opkomst van de rock 'n roll.
bron: RTV Drenthe
Marcel Zantingh met de DHV-prijs. De Vlinderprinses kreeg de meeste stemmen van het publiek.
© RTV Drenthe
Druk bezochte jaarvergadering
Op 27 maart is de jaarlijkse, druk bezochte, ledenvergadering gehouden in De Brinkhof in Norg. De gebruikelijke agendapunten werden vlot afgehandeld, alleen bij het financiële verslag waren er enkele opmerkingen en vragen. Het negatieve resultaat van ruim € 18.000 werd vooral veroorzaakt door de uitgave van het boek ‘Norch door de eeuwen heen’, in voorgaande jaren zijn hier al bijdragen voor ontvangen of gereserveerd. Desondanks is er al een paar jaar sprake van een negatief resultaat, waarop door het bestuur is voorgesteld om de contributie met ingang van 2026 met € 2,50 te verhogen tot €22,50 per jaar. Met dit voorstel heeft de vergadering ingestemd, ook werd besloten om voor het per post verzenden van De Boerhoorn een verplichte bijdrage te vragen van € 7,50.
De kascommissie heeft de boeken nagezien en concludeerde dat het er goed uitzag en stelde daarom voor om het bestuur en de penningmeester decharge te verlenen.
De aftredende bestuursleden Ina Mulder, Siep van der Meer en Berd Bazuin hadden zich herkiesbaar gesteld en dit werd met een daverend applaus bekrachtigd. Lies Martens is op haar eigen verzoek tussentijds afgetreden, de voorzitter bedankte haar voor de inzet in de afgelopen jaren waarin Lies zich zeer verdienstelijk heeft gemaakt bij het organiseren van de Open Monumenten Dagen.
Na de pauze gaf de heer Jos Rietveld een presentatie over de bekende fietsenfabriek Fongers uit Groningen. De heer Rietveld begon zijn presentatie door eerst zichzelf voor te stellen. Voor zijn pensionering was hij werkzaam in de gezondheidszorg en had als hobby oude rijwielen. Zo heeft hij een grote verzameling oude rijwielen en documentatie van het merk Fongers en heeft bij hem thuis een kleine expositie ingericht.
De rijwielfabriek Fongers is opgericht door Albert Fongers, geboren in Warffum, die begon als smidsknecht en later de smederij van zijn baas overnam. Daarna begon hij geleidelijk aan met het maken van fietsen dat uitgroeide tot een vooraanstaand rijwielmerk in Nederland. De fietsen van Fongers werden onder andere in gebruikt bij het Nederlandse leger en ook het koninklijkhuis reed op Fongers rijwielen. Fongers verscheepte op een gegeven moment ongeveer 25 % van de productie naar Nederlands-Indië. Begin jaren zestig van de vorige eeuw kregen de kwaliteitsfietsen van Fongers steeds meer concurrentie van goedkopere merken. Dat leidde in 1970, na een aantal overnames, tot een sluiting van de illustere rijwielfabriek Fongers in Groningen.
De heer Rietveld had een boeiend verhaal omlijst met vele foto’s van de fabrieken, verschillende modellen fietsen die in de loop der jaren waren ontwikkeld en reclame uitingen. Hij had zelfs een historische fiets meegenomen die was gemaakt in 1902.
Na afloop bedankte voorzitter Bert Vemema de heer Jos Rietveld voor zijn presentatie en bood hem een pakketje met Norger lekkernijen aan.
HW
Nieuwjaarsvisite Historische Vereniging Norch
Op zaterdagmiddag 11 januari hield de Historische Vereniging Norch weer haar traditionele Nieuwjaarsvisite waar de rollegies, boerenjongens en de advocaatjes met slagroom niet ontbraken.
Onze voorzitter wenste alle aanwezigen een gelukkig en gezond 2025! Bert Venema blikte kort terug op de activiteiten in het afgelopen verenigingsjaar. waarbij het uitgeven van het boek ‘Norg door de eeuwen heen’ gekenmerkt kan worden als een hoogtepunt. Inmiddels is ruim 80 % van de oplage verkocht en worden er bijna iedere week nog boeken besteld. Bert nodigde de aanwezige leden uit om het boek te nomineren voor de DHV prijs 2024. Dit kan door, vóór 19 januari 2025, een nominatie te sturen naar de Drentse Historische Vereniging. Als laatste activiteit werd de lichtjesavond op de begraafplaats genoemd. Omdat de Historische Vereniging Norch nu een ANBI status heeft kunnen schenkingen voor het onderhoud aan de oude graven belastingvoordeel opleveren voor de schenker.
Vervolgens passeerden oude gebruiken bij het nieuwe jaar de revue, zoals advertenties van neringdoenden in de krant, het versturen van kaarten met spreuken en hilarische afbeeldingen. Ook had Bert een foto van oud familieleden die bezig zijn met het bakken van knieperties en rollegies met een ijzer in de kachel waarbij voor het gewicht van het ‘rollegiesiezer’ een steunconstructie vóór de kachel was geplaatst. Opvallend was de brandende kaars op tafel om de geur te verdrijven.
Henny Bouwman en Halbe Hageman zorgden afwisselend voor mooie, ontroerende en herkenbare verhaaltjes en ‘gedichies’. Uit de inboedel van zijn grootouderlijk huis is Halbe in het bezit van een brief die zijn ‘ootie’ in 1939 heeft geschreven aan haar zoon die op een coaster voer en in een Finse havenstad een tussenstop maakte. Uit de door Halbe voorgelezen brief bleek dat moeder, naast de beschrijving van de dagelijkse beslommeringen in het gezin, zich zorgen maakte over de onzekere situatie in die tijd. Henny en Halbe hadden ook een quiz samengesteld met vragen die betrekking hadden op het boek ‘Norg door de eeuwen heen’. De antwoorden op de tien vragen konden de leden op het uitgereikte scoreformulier aangeven. Niemand had alle vragen goed, degene met zeven goede antwoorden had de hoogste score en werd beloond met een prijsje. Na afloop werden Henny en Halbe bedankt voor hun bijdrage aan deze middag en kregen als dank een presentje aangeboden. HW
‘NORG DOOR DE EEUWEN HEEN’; Een uitgave van de Historisch Vereniging Norch.
Het is alweer een tijd geleden dat de presentatie van het boek “Norg door de eeuwen heen” heeft plaatsgevonden. De verkoop was zeer succesvol. Veel (oud) Norgers hebben het boek inmiddels in hun bezit.
Er zijn nog boeken op voorraad. Afhalen kan, maar bestellen kan ook via historischnorch@gmail.com
De prijs van het boek bedraagt € 30,00 (voor leden € 15,00). Betalen kan contant maar met de pin mag natuurlijk ook.
“Norg door de eeuwen heen” omvat maar liefst 456 pagina’s verdeeld over 20 hoofdstukken. 24 auteurs hebben meegewerkt aan dit rijk geïllustreerd boek met meer dan 1500 foto’s en kaartmateriaal; voor een deel uit eigen archief maar soms ook door inwoners beschikbaar gesteld.
De negen dorpen in de oude gemeente Norg kennen een rijke historie, die terug gaat tot de tijd van de hunebedbouwers. In de loop der eeuwen is er veel veranderd, maar gelukkig is ook veel moois en waardevols bewaard gebleven.
Met name in de laatste twee eeuwen is het landschap sterk veranderd. Zandwegen werden bestraat, kanalen gegraven, nutsvoorzieningen als elektriciteit en aardgas ingevoerd.
Het nieuwe geschiedenisboek besteedt veel aandacht aan de samenleving in de dorpen van de voormalige gemeente Norg. In tekst en beeld komen niet alleen de jaarmarkten en de vele middenstanders voorbij, maar ook de talloze verenigingen die de dorpen de afgelopen honderd jaar hebben gekend. Veldwachters en nachtwachten waakten over de veiligheid van de inwoners, geneesheren en vroedvrouwen over de gezondheid. De Tweede Wereldoorlog was ook in Norg een zware tijd. Als voormalig agrarische gemeente is er ruim aandacht besteed aan de landbouw en de daarbij behorende activiteiten. In het hoofdstuk onderwijs in de dorpen staan veel groepsfoto’s. Uiteraard ontbreekt ook de “motocross” van Norg niet. Maar liefst 70 jaar motorsport in Norg wordt uitvoerig beschreven. De cultuur, met de schrijvers en beeldend kunstenaars uit Norg, krijgt eveneens veel aandacht.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mocht u verhinderd zijn het boek op te halen dan willen we graag dat u vooraf betaalt, zodat het boek per post verstuurd kan worden.
Van de bestellingen, die per post moeten worden verstuurd, ontvangen we graag een betaling vooraf. Wij verzoeken u het verschuldigde bedrag over te maken op onze bankrekening:
NL 20 RABO 0143 7936 59 t.n.v. Historische Vereniging Norch
onder vermelding van:bestelling boek Norg.
Verder natuurlijk uw naam, adres, postcode en woonplaats vermelden.
Wij sturen u het boek dan zo spoedig mogelijk toe. Het boek kost:
€ 25,00 voor leden (inclusief verzendkosten)
€ 40,00 voor niet leden (inclusief verzendkosten)
Bij het afhalen bij enkele bestuursleden of in ons archief in de Brinkhof gelden de normale prijzen; voor leden € 15,- en voor niet leden € 30,-
Deze bedragen kunnen contant worden afgerekend.
"Hoe het was en hoe het is"
We proberen maandelijks een aantal oude foto’s te plaatsen van een straat in Norg met als onderwerp: “hoe het was en hoe het is”
In ieder Drents dorp kwam men in het verleden familienamen tegen die ook beroepsmatig veel voorkwamen. Vaak door gebrek aan opvolging en door veranderende omstandigheden zijn veel van deze beroepen en bedrijven helaas verdwenen. Ook in Norg is dat het geval. We noemen bijvoorbeeld familienamen als Karsten en Zuidhof.
Bij de naam Karsten kunnen we natuurlijk denken aan het hotel. Maar die van Garage Karsten, Stelmaker Karsten of van Schoenmaker Karsten zijn verdwenen. En misschien vergeten we nog een aantal beroepen.
In deze rubriek richten we ons even op de familienaam Zuidhof. In het Westeind van Norg woonden op zeker moment vier broers: Geert, Hendrik, Roel en Jan Zuidhof. Geert had een winkel in huishoudelijke artikelen, vele jaren een begrip in Norg. Hendrik was boer, maar begon al heel vroeg met het opvangen van kampeerders en zomergasten in zijn kampeerboerderij. Dit bedrijf “Camping Het Centrum” bestaat nog steeds. Roel Zuidhof had aan de Langeloërweg, waar nu de Lotting is, eveneens een kampeerboerderij annex camping. Tenslotte vinden we aan de Langeloërweg restaurant “de Norgerberg” toen nog met tennisbaan, speeltuin en uitkijktoren van Jan Zuidhof.
Veel vakantiegangers hebben lang en op aangename wijze van de gastvrijheid van de families Zuidhof kunnen profiteren. Het duurt nog maar een paar jaar en dan is het honderd jaar geleden dat de Norgerberg ooit als theehuis is begonnen.
Op de foto’s de winkel van Geert en Antje Zuidhof- van Esch en de kampeerboerderij van Roel en Gees Zuidhof – Boer. Beide foto’s zijn afkomstig uit het archief van de Historische Vereniging Norch
Voor een beetje nostalgie klik op de rubriek bovenaan de pagina op foto's of hiernaast op hoe het was en hoe het is
Laatste update; 15- 09 - 2025
onze sponsoren
