Historisch Norch

             De Historische Vereniging Norch brengt het verleden van Norg dichterbij


Opgericht 1997

 

“Het fotoalbum uit het ouderlijk huis heeft nu iets geheimzinnigs gekregen, want er staan allerlei mensen in die ik niet ken – en waar moet ik opheldering vragen? Wie is dat droeve meisje met het hoge kapsel en die ingeregen wespentaille? Wat werd er van het zeer geïmponeerde jongetje dat zich anno 1921 op de kermis liet fotograferen in een auto van karton? En waar ligt die dikke man met die dekselse knevel en de kolbak thans begraven? "   

* citaat uit "Mijn moeder had gelijk" van Simon Carmiggelt


Wie geeft foto’s betekenis? Wie zorgt voor opheldering? Bij wie kan ik navraag doen? Vragen over het verleden houden ons regelmatig bezig.

 

De Historische Vereniging Norch, opgericht op 25 november 1997, probeert het verleden weer een gezicht te geven

 

Zij houdt zich bezig met de historie van de gemeente Norg totdat deze bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1998 samen met de ge-meenten Peize en Roden opging in de nieuwe gemeente Noordenveld.

De vereniging telt momenteel bijna 600 leden

 

23 maart:open dag de Brinkhof dit in verband met het 50 jarig bestaan van de Brinkhof.

 

Het doel van onze vereniging:

 

In de statuten is beschreven dat de Vereniging de belangstelling voor en onder-zoek van de geschiedenis van Norg wil stimuleren door middel van:


* toegankelijk maken van bestaande publicaties.
* verzamelen en toegankelijk maken van bronnen zoals akten, brieven, foto's,      kaarten, e.d.
* uitwisselen van niet gepubliceerde gegevens.
* verrichten van (deel)onderzoek.
* bevorderen van publicatie van onderzoek.
* verduidelijken van de stoffelijke sporen van de geschiedenis van Norg in bouw    en landbouw.
* alle andere geoorloofde middelen die aan het doel bevorderlijk zijn.

 

 


Jaarvergadering 2024

 

om de stukken te kunnen lezen op het vakje rechtsboven klikken

agenda

algemeen jaarverslag '23

notulen jaarvergadering '23

werkgroep begraafplaats

werkgr. onderzoek/ archief


Vanaf nu kunt u intekenen op het boek over de geschiedenis van Norg !!!

 

De gemeentelijke herindeling zorgde er in 1998 voor dat de gemeente Norg werd opgeheven. Daarmee kwam een eind aan een gemeente die bijna twee eeuwen had bestaan en die – in min of meer dezelfde vorm – als kerspel daarvoor ook al eeuwen had gefunctioneerd. De negen dorpen in de oude gemeente Norg hebben dan ook een rijke historie, die terug gaat tot de tijd van de hunebedbouwers. Veel is er sindsdien veranderd, maar gelukkig is veel moois en waardevols bewaard. Opmerkelijk is dat Norg, vroeger gelegen in het dingspil Noordenveld, nu deel is van de gemeente Noordenveld.

 

De oude gemeente Norg omvatte de dorpen Huis ter Heide, Langelo, Norg, Peest, Veenhuizen, Westervelde, Zuidvelde, Een en Een West. Elk dorp heeft zijn eigen geschiedenis die in het boek uitgebreid aan de orde komt. Twee rode draden worden door het boek heen gesponnen: het landschap en de mensen.

Norg heeft een historisch waardevol landschap. De uitgestrekte bossen in de Romeinse tijd hebben plaatsgemaakt voor heide, en vervolgens voor cultuurland en nieuwe bossen. In dit landschap zijn de esdorpen ontstaan, elk met een eigen geschiedenis.

 

Maar een landschap komt tot leven wanneer er mensen gaan wonen. De middeleeuwse kerk en enkele adellijke families bewijzen dat Norg bijna duizend jaar geleden al aantrekkelijk was als woonplaats. Sindsdien hebben de boermarken een belangrijke rol gespeeld in de samenleving. De inwoners zochten een bestaan in veeteelt, ontginning en handel. Kinderen gingen naar school, volwassenen naar de kerk.

 

In de laatste twee eeuwen is het landschap sterk veranderd, mede dankzij de inwoners die gingen profiteren van de techniek. Zandwegen werden bestraat, kanalen gegraven, nutsvoorzieningen als elektriciteit en aardgas ingevoerd. Met de komst van de techniek veranderde het leven in het dorp.

Het boek is geschreven door zo’n twintig historici, professioneel en amateur, en rijk geïllustreerd. Naar verwachting zal het boek in maart 2024 worden gepresenteerd.

 

Klik HIER om naar het bestelformulier te gaan 

 


Op deze pagina staan verder de rubrieken: "Hoe het was en hoe het is" en "Even bijpraten"


Hoe het was en hoe het is


We proberen maandelijks een aantal oude foto’s te plaatsen van een straat in Norg met als onderwerp:  “hoe het was en hoe het is”


De Brinkhof 50 JAAR

 

Op 30 januari 2024 is het precies  50 jaar geleden dat in Norg het multifunctioneel centrum De Brinkhof werd geopend.

De oude pastorie en villa “Gontenschwijl” moesten hiervoor wijken. Dit ging niet zonder slag of stoot omdat veel Norgers graag hadden gezien dat de pastorie deel was gaan uitmaken van het ontmoetingscentrum.

Op 30 januari 1974 was het de eer aan de minister van C.R.M. (Cultuur, Rekreatie en Maatschappelijk Werk)  drs. J. Boersma om de openingshandeling te verrichten.

Er moest een grote puzzel worden gelegd. Stukjes daarvoor werden aangedragen door de toekomstige gebruikers van De Brinkhof,  zoals het V.V.V., het postkantoor, de bibliotheek en het jeugdwerk.

In het kwartaalblad van de Historische Vereniging Norch “De Boerhoorn”  (maart 2024) wordt uitgebreid aandacht besteed aan de aanleiding, de bouw en de feestelijke opening van De Brinkhof op 30 januari 1974.

De Historische Vereniging NORCH is op zaterdag 23 maart aanstaande met oude foto’s en een film van de opening aanwezig wanneer het 50-jarig jubileum van de Brinkhof wordt gevierd.

 

Onze oud-dorpsgenoot en schrijfster Alie Brals-Luinge droeg een toepasselijk gedicht voor en de minister mocht het laatste stukje van de puzzel leggen. Een deel van het gedicht leest u hieronder.

 

Blij en tevree

Delen wij u mee,

Aan ieder, die ’t wil horen:

“In ’t groene hart

Krijgt elk zijn part

De Brinkhof is geboren”

 

Toch zit er nog een gat

U zult het allen zien.

Een heel beleefd verzoek,

Zou minister Boersma nu misschien

Dit gat willen gaan dichten

Om daarmee aan te geven

Dat wij, mede dank zij ’t ministerie

Deze grote dag mogen beleven

En nadat minister Boersma het laatste stukje van de puzzel had geplaatst eindigde het gedicht als volgt:

 

Zo is ’t geheel compleet.

’t Is goed, dat ieder weet

Nu is het zover, ja ons centrum is klaar,

Een droombeeld van velen werd werkelijk waar.

Nu zegt de bevolking tevreden en blij

“De Brinkhof”, hij is voor u en voor mij.


 even bijpraten:


Nijjaorsvisite met Andries Middelbos

 

Op donderdag 11 januari hebben we weer onze traditionele ‘Nijjaorsvisite’ gehouden. Voorzitter Bert Venema wenste alle aanwezigen een gelukkig en bovenal een gezond nieuwjaar toe. Hield even een korte terugblik en constateerde dat 2023 een succesvol jaar voor onze vereniging is geweest. Het afgelopen jaar werd begonnen met de nieuwjaarsvisite met Stellingwerfse verhalen door Johan Veenstra, bij de Ledenvergadering ging Henk Nijkeuter uitgebreid in op oude  Drentse sagen en legenden, in april de indrukwekkende lezing van Niek van der Oord over de ‘Joodse werkkampen’, in september bij de Open Monumenten Dagen was bij Galerie Huis ter Heide een succesvolle expositie ingericht over de Norgervaart, waar sommige bezoekers dit hebben ervaren als een reünie, Albert Hovius vertelde eind september over ‘De Etstoel’ gevolgd eind november door Albert Metselaar die vertelde over de hoorns en deze luidruchtig demonstreerde en het jaar werd afgesloten met de Lichtjesavond op de Begraafplaats van Norg. Bert bedankte alle vrijwilligers voor hun inzet en rekent het komende jaar weer op hun bijdrage aan onze vereniging.

 

Daarna ging Andries Middelbos verder met zijn programma ‘De Tied van striepkoornbroek, wollen börstrok en levertraon’. Een gevarieerd programma in het Drents met verhalen en liedjes uit zijn kindertijd. Hij begon met een gevoelige liedje ‘Hol mie maor vast’, hilarische ontboezemingen over de wekelijkse ‘Tobbedag’,  Levertraonverdriet en de Verzuilde Stoet waarbij de plaatselijke neringdoenden van de verschillende gezindten hun diensten mochten aanbieden. Ook had Middelbos een quiz over de kennis van de Drentse taol in het programma opgenomen waarbij de aanwezigen in groepjes van vier de juiste antwoorden moesten aanstrepen. Eén groep had van de 11 vragen er tien goed en werden winnaar van deze quiz. Vanaf het begin was er steeds een wisselwerking met het publiek, die enthousiast reageerden. Middelbos sloot zijn programma af met een liedje uit de Duitse grensstreek. Na afloop constateerde voorzitter Bert Venema dat het een zeer geslaagde avond is geweest en bedankte Andries Middelbos hiervoor hartelijk met het aanbieden van een flesje “Nörger spraokwaoter”.

 


Veel belangstelling voor de sfeervolle lichtjesavond 

 

Na een jaar sparen van lege groentenpotten, een maand van afspraken maken, een week van voorbereiden en een dag van lichtjes bij alle graven leggen was het na het ontsteken van 17:00 tot 19:00 een sprookjesachtige begraafplaats.

Vuurpotten en een gastvrije vrijwilligster van de Historische Kring Norch verwelkomden de bezoekers. Onder de indruk liep menigeen ondanks de regenbui door de verlichte paden. Bij het huisje kon men een lichtje ophalen en naar een dierbare brengen om zo ook de duisternis van het gemis enigszins te verlichten. Alvorens huiswaarts te gaan werd bij de vriendelijke begeleiding een hartje beschreven met eenzelfbedachte wens. Die werd dan in de kerstboom midden op het terrein opgehangen. 

 

tekst: R. Zitvast

 


"De koe bij de hoorns vatten"

 

Lezing Albert Metselaar uit Hoogeveen 

 

Albert Metselaar vatte 30 november de koe bij de hoorns en nam ons mee in de geschiedenis van de verschillende hoorns. Een boeiend stuk historie via de oudheid, via de middeleeuwen naar recente tijden omtrent symboliek en gebruik en van de hoorn. Naast de boerhoorn ging hij in op de historie van de schepershoorns, de bakkershoorns en van de Bijbelse sjofar of bazuin. De verschillende hoorns die hij had meegebracht waren niet alleen boeiend om te zien maar het geluid was eveneens indrukwekkend. Een interessante avond waarbij de trommelvliezen regelmatig op de proef werden gesteld.


Onze voorzitter Bert Venema zei in een interview in "De Krant" het volgende:

We krijgen regelmatig foto’s van mensen; we hebben nu zo rond de 10.000 foto’s in ons archief. We proberen bij de foto’s een beschrijving te maken, dat vergt een hoop onderzoekswerk. De foto’s zijn al gedigitaliseerd. We hopen nu dat de Leekster Courant, die vanaf 1907 uitgegeven werd, ook gedigitaliseerd wordt. Daar is dan enorm veel informatie in te vinden. Maar we krijgen soms ook cadeautjes in de schoot geworpen; in de jaren 50 was er een mooi kinderkoor in Norg. Een tijdje geleden kregen we een mail van iemand, wiens moeder in dat koor had gezeten. Zij had nog drie fotoalbums liggen. Of wij daar belang bij hadden? Nou en of!

 

Laatste update; 12- 03 - 2024


onze sponsoren