Historisch Norch

             De Historische Vereniging Norch brengt het verleden van Norg dichterbij


Opgericht 1997

 

“Het fotoalbum uit het ouderlijk huis heeft nu iets geheimzinnigs gekregen, want er staan allerlei mensen in die ik niet ken – en waar moet ik opheldering vragen? Wie is dat droeve meisje met het hoge kapsel en die ingeregen wespentaille? Wat werd er van het zeer geïmponeerde jongetje dat zich anno 1921 op de kermis liet fotograferen in een auto van karton? En waar ligt die dikke man met die dekselse knevel en de kolbak thans begraven? "   

* citaat uit "Mijn moeder had gelijk" van Simon Carmiggelt


Wie geeft foto’s betekenis? Wie zorgt voor opheldering? Bij wie kan ik navraag doen? Vragen over het verleden houden ons regelmatig bezig.

 

De Historische Vereniging Norch, opgericht op 25 november 1997, probeert het verleden weer een gezicht te geven

 

Zij houdt zich bezig met de historie van de gemeente Norg totdat deze bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1998 samen met de ge-meenten Peize en Roden opging in de nieuwe gemeente Noordenveld.

De vereniging telt momenteel bijna 600 leden

 

28 september: Lezing over de Etstoel door A.Hovius uit Anloo. Zwaneveld 19:30 uur

 

Het doel van onze vereniging:

 

In de statuten is beschreven dat de Vereniging de belangstelling voor en onder-zoek van de geschiedenis van Norg wil stimuleren door middel van:


* toegankelijk maken van bestaande publicaties.
* verzamelen en toegankelijk maken van bronnen zoals akten, brieven, foto's,      kaarten, e.d.
* uitwisselen van niet gepubliceerde gegevens.
* verrichten van (deel)onderzoek.
* bevorderen van publicatie van onderzoek.
* verduidelijken van de stoffelijke sporen van de geschiedenis van Norg in bouw    en landbouw.
* alle andere geoorloofde middelen die aan het doel bevorderlijk zijn.

 

 


Vanaf nu kunt u intekenen op het boek over de geschiedenis van Norg !!!

 

De gemeentelijke herindeling zorgde er in 1998 voor dat de gemeente Norg werd opgeheven. Daarmee kwam een eind aan een gemeente die bijna twee eeuwen had bestaan en die – in min of meer dezelfde vorm – als kerspel daarvoor ook al eeuwen had gefunctioneerd. De negen dorpen in de oude gemeente Norg hebben dan ook een rijke historie, die terug gaat tot de tijd van de hunebedbouwers. Veel is er sindsdien veranderd, maar gelukkig is veel moois en waardevols bewaard. Opmerkelijk is dat Norg, vroeger gelegen in het dingspil Noordenveld, nu deel is van de gemeente Noordenveld.

 

De oude gemeente Norg omvatte de dorpen Huis ter Heide, Langelo, Norg, Peest, Veenhuizen, Westervelde, Zuidvelde, Een en Een West. Elk dorp heeft zijn eigen geschiedenis die in het boek uitgebreid aan de orde komt. Twee rode draden worden door het boek heen gesponnen: het landschap en de mensen.

Norg heeft een historisch waardevol landschap. De uitgestrekte bossen in de Romeinse tijd hebben plaatsgemaakt voor heide, en vervolgens voor cultuurland en nieuwe bossen. In dit landschap zijn de esdorpen ontstaan, elk met een eigen geschiedenis.

 

Maar een landschap komt tot leven wanneer er mensen gaan wonen. De middeleeuwse kerk en enkele adellijke families bewijzen dat Norg bijna duizend jaar geleden al aantrekkelijk was als woonplaats. Sindsdien hebben de boermarken een belangrijke rol gespeeld in de samenleving. De inwoners zochten een bestaan in veeteelt, ontginning en handel. Kinderen gingen naar school, volwassenen naar de kerk.

 

In de laatste twee eeuwen is het landschap sterk veranderd, mede dankzij de inwoners die gingen profiteren van de techniek. Zandwegen werden bestraat, kanalen gegraven, nutsvoorzieningen als elektriciteit en aardgas ingevoerd. Met de komst van de techniek veranderde het leven in het dorp.

Het boek is geschreven door zo’n twintig historici, professioneel en amateur, en rijk geïllustreerd. Naar verwachting zal het boek in maart 2024 worden gepresenteerd.

 

Klik HIER om naar het bestelformulier te gaan

 


Op deze pagina staan de rubrieken: "Hoe het was en hoe het is" en "Even bijpraten"


Hoe het was en hoe het is

 

We proberen maandelijks een aantal oude foto’s te plaatsen van een straat in Norg met als onderwerp:  “hoe het was en hoe het is”

 

Deze keer dekt de tekst de lading niet helemaal. We zien namelijk twee foto’s waarvan het ene pand  nog aanwezig is. Het betreft het laatste huis aan de linkerkant van de Reeweg, vele jaren bewoond door de familie Ter Brugge. Aan de overzijde zien we nog dichte beplanting

Op deze plaats stond vroeger de boerderij van de familie Boering. Gaan we ca. 300 meter de Reeweg op dan zien we links een aantal graspercelen omgeven door eikenwallen. Dit gebied heet in de volksmond nog steeds Bareld Boeringskamp, een veldnaam dus. Dit geeft aan hoe in vroeger tijd vele veldnamen zijn ontstaan. Boering verkocht begin jaren zestig in de vorige eeuw de boerderij en vertrok naar Peize waar een kruidenierswinkel werd begonnen.

De boerderij kreeg een nieuwe bestemming en werd ingericht als vakantiecentrum met bijbehorende camping. De beplanting langs de Reeweg op de eerste foto is de plantsingel rond de camping. De boerderij werd verbouwd tot recreatiecentrum met de naam “Het Trefpunt”. Het verbouwde pand werd op 23 juni 1962 officieel geopend door Burgemeester Pelinck, die de sleutel kreeg aangeboden van Lammie Stevens.  Lammie was daarbij gekleed in een oud Drents kostuum. De beheerder van Het Trefpunt was de heer P. Rutgers. Het pand bood plaats aan 110 gasten. Helaas heeft het maar kort bestaan want op 19 augustus 1964 ging het pand door brand geheel in vlammen op. Op het moment van de brand waren er 30 gasten aanwezig, 28 gasten verloren al hun bezittingen. Het pand was ten tijde van de brand onder andere eigendom van R. de Vries uit Roden (later bekend via FC. Groningen). De schade werd destijds geraamd op ongeveer ƒ 200.000, --. Het pand is niet weer herbouwd. Op de plaats van het Trefpunt en de camping zijn later de drie woningen aan de westzijde van de Reeweg en de woningen aan het Groene wegje gebouwd. Op de foto van Het Trefpunt zien we voor het pand nog de huidige verbinding tussen Reeweg en de Asserstraat.


Lezing Etstoel

 

Op donderdag 28 september starten we het seizoen 2023/2024 met een lezing over de Etstoel.

 

De heer A. Hovius uit Anloo gaat ons meenemen in de historie van de Etstoel, het oude rechtscollege in Drenthe. De Etstoel was tot 1791 het hoogste rechtscollege in Drenthe, het sprak niet alleen recht maar stelde ook regels vast. De Etstoel kwam drie keer per jaar bij elkaar en bestond uit de Drost en 24 etten, vier voor ieder van de zes dingspillen die tezamen de Landschap Drenthe vormden. De zittingen werden lottingen genoemd,  derde lotting, het Magnuslotting werd gehouden op de feestdag van Sint-Magnus, 19 augustus in de Magnuskerk te Anloo. Op 30 september 1791 werd de Etstoel vervangen door het Hof van Justitie.

 

De Etstoel was gebaseerd op het Germaanse recht, en vond zijn oorsprong in de Saksische volksvergadering. Elk jaar traden de oudste twee etten af en werden twee nieuwe gekozen. Niet iedereen kwam in aanmerking om te worden gekozen, er waren een aantal voorwaarden aan verbonden. Alleen de voornaamste ingezetenen werden gekozen en moesten eigenerfd zijn en minimaal een kwart waardeel of ‘goet’ ter waarde van  500 Carolus gulden bezitten. De geloofwaardige mannen, zonder onderscheid in edel of onedel, moesten ook nog kunnen lezen en schrijven. Sinds 1987 wordt ieder jaar in augustus een zitting van de Etstoel nagespeeld in de kerk van Anloo.

 

De lezing wordt gehouden bij Zalencentrum Zwaneveld in Norg en begint om 19.30 uur.

 

Foto's : Stichting Etstoel Anloo/kieqseem.


    even bijpraten: 


Zeer geslaagde Open Monumenten Dagen

 

Onze Historische Vereniging Norch kan, gezien de belangstelling en de vele complimenten, terugkijken op een paar zeer geslaagde Open Monumenten Dagen op 9 en 10 september.

De schuur aan de Norgervaart, naast de Galerie Huis ter Heide, werd ons door de familie Jansen ter beschikking gesteld om onze tentoonstelling in te richten. We willen ze niet alleen hiervoor, maar ook voor hun welwillende medewerking heel hartelijk bedanken.  

Bekenden en oud-dorpsgenoten kwamen elkaars soms na jaren weer tegen in de omgetoverde schuur. Tijdens het bekijken van de historische foto’s werden er veel herinneringen opgehaald. Menig bezoeker heeft deze dagen als een soort reünie ervaren.

Onze expositie is bezocht door 162 belangstellenden, eveneens hebben we 8 nieuwe leden mogen verwelkomen.

Samen met de Vrouwenvereniging hebben we de schuur op een sfeervolle wijze kunnen inrichten en gebruiken. In één van hun kramen was koffie en cake verkrijgbaar om de sfeer nog eens extra te versterken. En voor belangstellenden was er ook nog een mogelijkheid om de prachtige naast gelegen Galerie (https://www.galeriehuisterheide.nl/) te bezoeken.


Rabobank ClubSupport


Door middel van Rabo ClubSupport steunt de Rabobank lokale verenigingen en stichtingen. Tijdens de stemperiode kunnen de leden van Rabobank Noordenveld West Groningen hun stem uitbrengen op de vereniging(en) of stichting(en) die zij willen steunen. Deze stemmen zijn geld waard. Hoe meer stemmen er op een vereniging of stichting uitgebracht worden, des te meer geld deze vereniging of stichting ontvangt.

 


In de Boerhoorns nr 103 en 104 wordt de oprichting en ontwikkeling van de ULO beschreven. Klaske Huls als oud leerling haalt niet alleen persoonlijke, maar ook herinneringen van anderen op.

Zie onder item "de Norgers"- scholen - voortgezet onderwijs in Norg.

 


Onze voorzitter Bert Venema zei in een interview in "De Krant" het volgende:

We krijgen regelmatig foto’s van mensen; we hebben nu zo rond de 10.000 foto’s in ons archief. We proberen bij de foto’s een beschrijving te maken, dat vergt een hoop onderzoekswerk. De foto’s zijn al gedigitaliseerd. We hopen nu dat de Leekster Courant, die vanaf 1907 uitgegeven werd, ook gedigitaliseerd wordt. Daar is dan enorm veel informatie in te vinden. Maar we krijgen soms ook cadeautjes in de schoot geworpen; in de jaren 50 was er een mooi kinderkoor in Norg. Een tijdje geleden kregen we een mail van iemand, wiens moeder in dat koor had gezeten. Zij had nog drie fotoalbums liggen. Of wij daar belang bij hadden? Nou en of!

 

Laatste update; 19 - 9 - 2023


onze sponsoren