overzicht en verslagen van de afgelopen activiteiten en bijeenkomsten
/f.jwwb.nl%2Fpublic%2Fg%2Ft%2Fw%2Ftemp-zsqxvqlzwqxylsoyvfbw%2F99yr03%2Ftransparantegraphics10.png){kind=spacer}
| overzicht van activiteiten en bijeenkomsten | |
|---|---|
| 1. | laatste boekenmarkt |
| 2. | nieuwjaarsvisite met Jans Polling |
| 3. | jaarvergadering |
| 4. | groeten uit Riga |
| 5. | onthulling informatiepaneel op de begraafplaats in Norg |
| 6. | Open Monumenten Dag |
| 7. | lezing van Mariët Meester |
| 8. | lezing over de crash van de Lancaster in oktober 1943 te Westervelde: door de werkgroep 40-45 |
| 9. | vrijwilligersavond |
Vrijwilligersavond
Ieder jaar organiseert de Historische Vereniging Norch een avond voor alle vrijwilligers die bij de vereniging op één of andere manier actief zijn. Dit jaar, vrijdagavond 8 november, hebben een kleine veertig personen genoten van de voordrachten van Abel Darwinkel, en de door Abel georganiseerde quiz.
Waotertrappeln
Abel las een aantal verhalen voor uit zijn dit jaar uitgekomen boek “Waotertrappeln”, Drèentse verhoalen schreven in het prachtige Noord-Drèents. Hij vertelt over zijn ervaring als voetbaltrainer van het G-team, de sores waar hij tegen aanliep bij het doorgeven van de verhuizing van zijn gezin, hoe hij door een aantrekkelijke jonge lerares de boeken van Jan Wolkers is gaan waarderen, en dat techniek niet aan hem is besteed. Kortom kostelijke verhaaltjes om naar te luisteren.
Quiz
Met behulp van gekleurde kaartjes werd een tiental teams gevormd door quiz-master Abel. De teams bogen zich over foto’s van dit jaar overleden personen, de geschiedenis van Norg, schilderijen van bekende schilders, beroemde strip en/of tekenfilm katten, gegevens over de gemeente Noordenveld en het benoemen van oude gebruiksvoorwerpen. Na een zestal rondes hadden twee teams een gedeelde eerste plaats gescoord. Daarom had Abel nog een finalevraag, in welk jaar reed de Drachtstertram, van Groningen via Peize, Roden, Leek, en Marum naar Drachten voor het laatst? Het oranje team gaf met het jaartal 1985 het correcte antwoord en kregen ieder een exemplaar van het boek “Waotertrappeln”. Ook het team dat de minste punten scoorde kreeg als poedelprijs dit boek.
Afsluiting
Voorzitter Bert Venema kon rond half elf afsluiten, en bedankte Abel Darwinkel voor de gezellige en geslaagde avond. Zoals gewoonlijk werd de vrijwilligersavond gehouden bij Zalencentrum Zwaneveld, en was de verzorging van de inhoudelijk mens weer meer dan prima voor elkaar.
Een bomvolle zaal bij lezing over “De laatste vlucht van de Lancaster JB 181” die op 8/9 oktober 1943 neerstortte bij Westervelde.
Donderdag 17 oktober organiseerde de Historische Vereniging Norch een thema avond over de laatste vlucht van de Britse “Lancaster JB 181” die in de nacht van 8 op 9 oktober 1943 neerstortte bij de Oldehofweg bij Westervelde.
Voorzitter Bert Venema kon bijna 100 belangstellenden welkom heetten op deze eerste avond, in het teken van “2020 – 75 jaar bevrijding”, die werd gehouden in zalencentrum Zwaneveld in Norg. Later in dit seizoen wordt hier op aantal manieren meer aandacht aan besteed. Op 5 mei 2020 wordt dit jubileumjaar afgesloten met een bevrijdingsconcert in de Brinkhof. De aanwezigen kunnen terugzien op een interessante avond, die door de “Werkgroep 40 – 45 gemeente Norg” is gepresenteerd. De werkgroep bestaande uit Geertje Brink, Halbe Hageman en Germ Geersing had de presentatie verdeeld in drie delen.
Halbe Hageman beet het spits af en vertelde over de zevenkoppige bemanning van de Lancaster, hun taak en positie in deze bommenwerper. Alle bemanningsleden zijn bij de crash omgekomen, van hen liggen er vier begraven op de begraafplaats in Norg de andere drie zijn formeel vermist. Naast een technische uitleg over de bommenwerper, de lading en de missie werd stilgestaan bij de wijze waarop door Duitse Luftwaffe de bommenwerpers, die vanuit Engeland waren opgestegen, op spoorde en trachtte neer te schieten. Van de Duitse piloot van de Messerschmitt die verantwoordelijk is voor het neerstorten van de Lancaster is nog veel historisch materiaal, onder andere een boek, bewaard gebleven.
De werkgroep onderhoudt sinds medio jaren ’90 contact met nabestaanden en bezochten meermalen Engeland. Bij de herdenkingen wordt bij de graven in Norg een houten kruisje geplaatst met daarop een “Poppy” bevestigd, ook wordt bij de herdenkingen een Poppy op de revers gedragen. De Poppys (klaproosje die na de Eerste Wereldoorlog massaal opkwamen bij de slagvelden in België en Noord-Frankrijk) zijn een teken van solidariteit met hen die tijdens de oorlog gewond zijn geraakt en met de nabestaanden van hen die vielen. In de United Kingdom is deze Poppy geadopteerd door The Royal British Legion als eerbewijs aan de gevallenen, in aanvankelijk de 1e Wereldoorlog, later aan alle anderen in gewapende conflicten.
Na de eerste pauze ging Geertje Brink nader in op de bemanningsleden, die in leeftijd varieerden van 17 tot 22 jaar. Geertje schetste een beeld van de personen achter de namen. Met name door de contacten met een aantal nabestaanden is er tamelijk veel bekend geworden over een deel van deze bemanning. Eén van hen was tijdens de crash slechts 10 weken getrouwd en heeft nooit geweten dat zijn vrouw op dat moment zwanger was van hun eerste kind.
Geprobeerd wordt om bij de herdenking op 4 mei 2020 de nabestaanden, waar nog contact mee is, aanwezig te laten zijn bij deze herdenking. Dit wordt mede afhankelijk van een bijdrage van de gemeente. Voor de activiteiten in dit jubileumjaar heeft de Historische Vereniging Norch een bijdrage gevraagd aan de gemeente Noordenveld, die hiervoor een fonds beschikbaar heeft.
De avond werd vervolgd door Germ Geersing die een presentatie hield met als titel “Raadsels in de bodem”. Een deel van het vliegtuig zit nog steeds in de grond nabij Westervelde evenals, zeer waarschijnlijk, de vermiste bemanning. Vóór de crash heeft de bemanning, de lading bommen van 6 duizendponders en een zogenaamde cookie, een vierduizendponder, gedropt in het dal van de Slokkert. Bij de herinrichting van het beekdal van de Slokkert, zijn op aanwijs van (wijlen) Roelof Martens en luchtoorlogkenner Henk van Eekeren, drie nog niet ontplofte bommen gelokaliseerd, in 2012 geruimd, en bij Assen tot ontploffing gebracht. Eén van deze bommen lag op een diepte van 3,5 meter.
Germ sloot af met de vraag of de lichamen van de nog vermiste bemanningsleden ooit geborgen zullen worden. Op initiatief van Minister Ollongren is een nationaal programma, om nog niet geborgen vliegtuigwrakken met daarin mogelijke stoffelijke resten te bergen. Het wrak in Westervelde maakt deel uit van dit programma. Echter hierover wordt erg verschillend gedacht, sommigen vinden dat de plek beschermd en aangewezen moet worden als een veldgraf, terwijl anderen voorstander zijn om de eventuele stoffelijke resten te herbegraven bij die van hun kameraden, op de Norger begraafplaats. Een niet onbelangrijk aspect hierbij is dat de gemeente Noordenveld een (forse) financiële bijdrage moet leveren. Welke optie te zijner tijd ook wordt gekozen, grafrust valt en staat met respect. Of de resten ooit geborgen worden, zal de tijd leren ….
De voorzitter sloot de avond af met de conclusie dat het een boeiende en interessante avond is
Voorjaarsmarkt Langelo
Op zaterdag 11 mei j.l. was de Historische Vereniging Norch met een stand aanwezig op de eerste voorjaarsmarkt van Langelo. Naast de tentoonstelling van verschillende oude schoolplaten, van oorsprong afkomstig van de openbare lager school te Langelo, werd een doorlopende presentatie vertoond omtrent de huizen in Langelo. Voor vele Langeloërs en oud-Langeloërs een feest van herkenning. De gehele dag door werd onze stand goed bezocht, wat uiteindelijk 11 nieuwe leden en een goede opbrengst van de boekenverkoop opleverde. De aanleiding voor onze deelname aan de voorjaarsmarkt was het verzorgen van een historische wandeling. Hier bleek echter minder animo voor te zijn.
Onthulling informatiepaneel Begraafplaats Norg
Op zaterdag 18 mei 2019 is op het oude deel van de begraafplaats te Norg door wethouder Kirsten Ipema, samen met Hennie de Jong, het oudste lid van de Werkgroep, een informatiepaneel onthuld. Het infopaneel geeft onder andere informatie over het werk van de Werkgroep Begraafplaats, de systematiek van de indeling van de graven, de grafsymbolen, de historie van de begraafplaats en de oorlogsgraven. Voorafgaand aan de onthulling was er in de Margarethahoeve eerst een woord van welkom en een korte presentatie door voorzitter Bert Venema met als titel “Uw familiegeschiedenis ligt op het kerkhof”. Bert memoreerde aan een al langer bestaande wens van het bestuur om de inspanningen van de Werkgroep Begraafplaats op een bredere manier zichtbaar te maken. Ook was er de wens om de inventarisatie en digitalisering van de aanwezige graven voor bezoekers van de begraafplaats te ontsluiten. Min of meer gelijktijdig werd door de raad van de gemeente Noordenveld in het kader van het “Culturele Erfgoed 2018” een subsidie regeling vastgesteld. We vonden dat het realiseren van een informatiepaneel op de begraafplaats prima zou passen binnen de gestelde uitgangspunten, en deden hier met succes een beroep op en kregen een forse bijdrage van de gemeente.
Voor mensen die met stamboomonderzoek bezig zijn, zo betoogde Bert, is een begraafplaats vaak een bron van informatie. Hij liet dit zien aan de hand van een aantal voorbeelden uit de historie van zijn (schoon)familie. De inventarisatie van alle graven, meer dan 2000, op het oude deel pasten niet op het infopaneel. Gekozen is om dit via de nieuwe website “www.historischnorch.nl” te ontsluiten. Jan Sieben en Siep van der Meer gaven een korte online presentatie, op welke wijze men de inventarisatie kan vinden op de website. Na een korte pauze werd naar de begraafplaats gekuierd, daar aangekomen sprak Bert Venema enkele woorden van dank uit naar onder andere vormgeefster Ellen Tierie, Anne Post voor het maken van de plattegronden, die door Ellen Tierie op een fraaie wijze zijn verwerkt, het “bouwteam” van de Werkgroep Begraafplaats voor het plaatsen van het paneel en de leden van de commissie die samen met Ellen Tierie gezorgd hebben voor de teksten, foto’s en indeling van het bord. Aansluitend werd de vlag, waarmee het paneel was afgedekt, weggenomen door Wethouder Kirsten Ipema en Werkgroep lid Hennie de Jong en was het paneel zichtbaar voor de grote groep belangstellenden. De onthulling werd afgesloten met een hapje en een drankje in de Margarethahoeve.
donderdag 25 april: groeten uit Riga
“Groeten uit Riga”
Op donderdagavond 25 april jl. kon voorzitter Bert Venema bij café Zwaneveld circa 75 personen welkom heten op de laatste thema-avond van dit seizoen. De presentatie over de zeevaart vanuit de Groninger Veenkoloniën in de 19e eeuw, met als titel “Groeten uit Riga”, werd verzorgd door Hendrik Hachner van het Veenkoloniaal Museum in Veendam.
Het was een boeiend verhaal over het veen, de vervening en de daaruit voortvloeiende scheepvaart en economische ontwikkeling van de Drents-Groninger Veenkoloniën. De 19e eeuw was voor die regio een Gouden Eeuw, na de turfwinning werd de ondergrond ontgonnen en geschikt gemaakt voor landbouwdoeleinden. Dit had als gevolg dat er voor de bouw van boerderijen, woningen en schepen veel bouwmaterialen nodig waren. Ook voor het verwerken van de landbouwproducten ontstonden er industrieën zoals de bekende aardappelmeel- en strokartonfabrieken. Voor het vervoer waren veel schepen nodig, wegtransport was in die periode nog niet ontwikkeld.
Uit de presentatie werd duidelijk waarom uitgerekend vanuit Veendam en de Pekela’s de kustvaart ontstond. Via de riviertjes, de Pekel Aa en de Westerwoldse Aa, was er een rechtstreekse verbinding met de Dollard en van daaruit naar Emden, Bremen en Hamburg. Later werd er nog verder gevaren, via de Oostzee naar onder andere Riga. De schippers uit Stadskanaal en Gasselternijveen waren genoodzaakt om altijd via het Stadskanaal, de stad Groningen en het Reitdiep te varen om buitengaats te komen, dit betekende een omweg met vele bruggen en ander hindernissen.
Ook werd er in zuidelijke richting gevaren. Hachner vertelde dat een schippersfamilie uit Veendam via Lemmer de Zuiderzee over voeren naar Amsterdam vervolgens naar Rotterdam, Antwerpen, Londen, Parijs en de reis voortzetten naar Argentinië. Pas na twee jaar was het schippersgezin weer terug in Veendam. Ondertussen was het gezin nog uitgebreid met een tweeling. In de kustvaart speelde de vrouw van de kapitein een belangrijke rol. In tegenstelling tot de binnenvaart, waar de schippers en hun familie vaak niet konden lezen en schrijven, waren de kapiteinsvrouwen veelal goed ontwikkeld en spraken vaak meerdere vreemde talen, zoals Duits, Engels en Russisch.
Uit de door Hachner vertoonde beelden van bewaard gebleven brieven konden we zien dat ze ook nog erg mooi konden schrijven. Ook waren de vrouwen gekleed naar de mode uit Londen, Parijs en ander wereldsteden die ze aandeden met hun schepen. In die steden lieten ze, zo vanaf het einde van de 19e eeuw, foto’s maken die ze verzonden naar het thuisfront.
Al met al was het een bijzonder informatieve avond waar het ons duidelijk werd dat het beeld van plaggenhutten en armoede in die periode in het geheel niet aan de orde was. In zijn nawoord vertelde Bert Venema dat hij veel dingen had gehoord waar hij niet van op de hoogte was en een bezoek aan het Veenkoloniaal Museum wat hem betreft een aanrader is.
Foto:Het Veenkoloniaal Museum gevestigd in de voormalige R.H.B.S. te Veendam
ledenvergadering 28 maart 2019
Op donderdag 28 maart jl. werd de jaarlijkse ledenvergadering gehouden in De Brinkhof te Norg. Om acht uur kon voorzitter Bert Venema in een zeer goed gevulde dorpshuiszaal iedereen van harte welkom heten. De ledenvergadering verliep als vanouds. De agenda bevatte dan ook geen bijzonderheden.
Tijdens de vergadering werden enkele personen in het zonnetje gezet vanwege hun jarenlange inzet voor de boekenmarkt.
Na de pauze was het de beurt aan verschillende werkgroepleden. Een primeur was er voor de officiële in gebruikname van de website www.historischnorch.nl. Siep van der Meer en Jan Sieben konden na enkele maanden van voorbereiding eindelijk het eindresultaat aan de leden laten zien. Een website die er mag zijn!
Vervolgens was het de beurt aan Thijs Rinsema die met behulp van een fraaie PowerPoint presentatie vertelde over het leven van Hendrik Tillema. In Norg herinnert het zogenaamde Tillemabos en een zwerfsteen met een geheimzinnige tekst nog aan deze bijzondere man. Niemand hoeft hier overigens iets van te missen, omdat Thijs Rinsema heeft toegezegd dit verhaal aan de volgende uitgave van het kwartaalblad De Boerhoorn toe te vertrouwen.
Tenslotte vertelde Halbe Hageman over zijn herinneringen aan enkele oude schoolplaten op de lagere school te Norg. Klaas Hulshof wist de zaal te boeien met een fraaie gemonteerde presentatie van enkele oude schoolplaten afkomstig uit “de school” te Langelo. Met het op muziek gezette leesplankje van “aap, noot, mies….” werd deze avond besloten.
Voor meer foto's klik op: >>>
Jans Polling
Nieuwjaarsreceptie met Jans Polling als gastspreker
Op donderdag 10 januari jongstleden werd onze traditionele Nieuwjaarsvisite gehouden in De Brinkhof te Norg. Onze voorzitter, Bert Venema, mocht maar liefst 120 leden verwelkomen.
Onder het genot van een “zeupien en rollegies” konden zij luisteren en genieten van de smeuïge verhalen van Jans Polling uit Borger.
boekenmarkt
De Historische Vereniging Norch had zaterdag een historische dag. In De Brinkhof werd de laatste boekenmarkt gehouden. De voormalige bibliotheek was weer gevuld met een groot aanbod. De vrijwilligers van de werkgroep Boekenmarkt hebben het de laatste maanden weer druk gehad met het uitzoeken en prijzen van boeken, maar kregen loon na werken.
Voordat de deur open was, stonden al talloze liefhebbers in de startblokken. Liefst 4.000 boeken van goede kwaliteit, o.a. kinderboeken, romans, literatuur, poëzie, geschiedenis, hobby en curiosa lagen klaar voor een nieuwe eigenaar. „Toch wel een beetje weemoed”, aldus voorzitter Bert Venema. „En het was natuurlijk ook altijd een mooie inkomstenbron. De niet verkochte boeken zijn meteen afgehaald door een opkoper, daar hebben we geen omkijken naar.”
